Powiat głubczycki, gmina Głubczyce
(nazwa niemiecka: Schlegenberg, Kreis Leobschütz)
Rys historyczny i stan obecny:
Historia Lwowian sięga średniowiecza, niestety ze względu na znikomą ilość przekazów źródłowych nie można jej odtworzyć. Wieś została założona w XIII w. na prawie niemieckim, być może przez niemieckich osadników. Świadczy o tym stosowanie w średniowieczu nazwy Schlegenberg i brak jej polskiego odpowiednika. Zmiana przebiegu granic po drugiej wojnie światowej spowodowała potrzebę stworzenia polskiej nazwy dla miejscowości. Tak więc po 1945 r. określano ją jako Osadę Lwowską. Z biegiem czasu nazwę tę zmieniono na Lwowiany. Wracając do czasów dawniejszych warto odnotować, że już pod koniec XIII w. miasto Głubczyce zakupiło majątki ziemskie Krolowe i Schlegenberg. Niestety nie udało mi się ustalić jak długo wspomniane dobra podlegały miastu. Sytuacja własnościowa na tych terenach musiała się zmienić najpóźniej w drugiej połowie XVIII w. kiedy to w dzisiejszych Lwowianach wybudowano dwór.
Barokowy dwór w Lwowianach to budynek murowany z cegły, potynkowany, wzniesiony na planie prostokąta, częściowo podpiwniczony, dwukondygnacjowy, nakryty dachem mansardowym z powiekami, wykonanym z dachówek. Fasada (elewacja zachodnia) sześcioosiowa, z centralnie umieszczonym głównym wejściem. Od południa do budynku dostawiono nowszą przybudówkę, w której urządzono garaże. Elewacje przekształcone, o zmienionym układzie otworów okiennych, zachowały pozostałości podziałów ramowych: lizeny i gzyms koronujący. Układ wnętrz dwutraktowy z sienią na osi, przy której jednobiegowa klatka schodowa. W północnej części parteru pomieszczenie gospodarcze, obejmujące całą szerokość budynku, sklepione kolebkowo z lunetami. Sień również sklepiona kolebkowo z lunetami, w klatce schodowej zastosowano sklepioną kolebkę o łuku obniżonym i sklepienia kolebkowo-krzyżowe. W pozostałych pomieszczeniach dworu płaskie stropy z sufitami.
Dwór w Lwowianach w 2009 roku
Dworem po drugiej wojnie światowej zarządzało miejscowe Państwowe Gospodarstwo Rolne. Zabytek obecnie również stanowi część gospodarstwa rolnego. Budynek w nienajgorszym stanie technicznym, jednak o mocno zdegradowanych elewacjach nie posiada większej wartości historycznej. Dwór wpisano do rejestru zabytków 13.04.1964 r. pod nr rej.: 794/64. W rejestrze jako lokalizację podano Osadę Lwowską, co jeszcze dziś powoduje spore zamieszanie. W Internecie można znaleźć informacje o dwóch dworach w Lwowianach i w Osadzie Lwowskiej, tymczasem mowa jest o tym samym budynku. Teren wokół dworu otoczony ogrodzeniem, obiekt można zobaczyć z zewnątrz. W 2014 roku sytuacja nie uległa zmianie. Prawdopodobnie zabytek znajduje się obecnie na terenie prywatnego gospodarstwa rolnego.
Stan dworu w grudniu 2014 roku
Informacje praktyczne i dojazd:
W Lwowianach zatrzymują się pojedyncze autobusy PKS z Głogówka, Głubczyc i Klisina. W tej sytuacji dojazd komunikacją publiczną jest nie realny. W pobliżu Lwowian znajduje się przystanek kolejowy Głubczyce Las na nieczynnej od 2000 r. trasie kolejowej nr 294 Głubczyce - Racławice Śląskie. Do Racławic jak na razie można jeszcze dotrzeć pociągiem z Kędzierzyna – Koźla. Do Kędzierzyna dosyć często kursują pociągi z Gliwic. Rozwiązaniem problemów komunikacyjnych jest zabranie do pociągu roweru i pokonanie ostatnich 13km z Racławic do Lwowian o własnych siłach. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic DK 408 do Bierawy, a następnie drogami lokalnymi przez Cisek, Sukowice, Długomiłowice, Naczysławki i Gierałtowice do trasy nr 38, którą należy skierować się na południe, do Głubczyc. Z Głubczyc do Lwowian najlepiej dojechać lokalną drogą. Odległość: w jedną stronę około 74 km. Na miejscu nie ma dobrego parkingu, samochód na chwilę trzeba zostawić na poboczu drogi.
Damian Dąbrowski,
Marzec 2010 r., aktualizacja grudzień 2014r.