Powiat górowski, gmina Niechlów

(nazwa niemiecka Mechau, Kreis Guhrau)

 

Zabytki w Miechowie

Do rejestru zabytków w Miechowie został wpisany zespół dworsko-folwarczny (nr rej.: A/3715/1362 z 18.01.1993r.): dwór, park, obora. Ponadto w ewidencji zabytków uwzględniono m.in. kilka domów mieszkalnych.

Miejscowość wzmiankowano w 1310 roku jako Mechow. W 1494 roku właścicielem Miechowa był Lorenz von Luckaw, założyciel jednej z linii rodu von Luck. Prawdopodobnie w XVI wieku rodzina podzieliła dobra na dwa majątki: dolny i górny. Część Miechowa pozostała w rękach rodu von Luck do drugiej połowy XVII wieku. W tym czasie drugi z majątków należał do rodziny von Lestwitz, a następnie do Tobiasa Ludwiga von Haugwitz (ur.1669r., zm.1698r.) z Szedźca. W 1791 roku wieś składała się z dwóch części: Miechów Górny i Dolny. W górnym dziale znajdował się pański pałac, folwark, szkoła, 3 gospodarstwa kmieci, 3 wolnych zagrodników, 6 zagrodników omłockowych, 2 chałupników oraz 4 inne domostwa. W sumie wieś liczyła 125 mieszkańców. W części dolnej wymieniono: pańską siedzibę, folwark, 5 gospodarstw wolnych zagrodników, 8 zagrodników omłockowych, 2 wiatraki i 3 inne domostwa. W sumie Miechów Dolny liczył 20 domów i 126 mieszkańców. Właścicielem Miechowa Górnego był von Tempsky, a właścicielem Miechowa Dolnego von Köckritz. Przed 1830 rokiem Ernst Heinrich von Köckritz połączył w swych rękach obydwa majątki w Miechowie. W miejscowości wzmiankowano 46 domów, 2 folwarki, 275 mieszkańców, w tym 23 katolików, browar, gorzelnię, 2 wiatraki, młyn wodny, owczarnię. W 1845 roku właścicielem dóbr był królewski starosta i starszy ziemski von Köckritz. W Miechowie znajdowało się 46 domów, 2 folwarki, ewangelicka szkoła, owczarnia i hodowla 750 owiec merynosów, 2 wiatraki, warsztaty 25 rzemieślników, działało 3 kupców. Wieś liczyła 279 mieszkańców, w tym 11 katolików. W latach 1856-1861 właścicielem włości był August Kahle. Przed 1866 rokiem majątek nabył major w stanie spoczynku Carl Emil von Kalkreuth. Pozostał on właścicielem posiadłości do przełomu 1885 i 1886 roku. Następnie przez kilkadziesiąt lat dobra należały do dr prawa, referendarza Alfreda Hengstenberga von Borstell (ur.1857r., zm.1938r.). W 1894 roku majątek liczył 450ha, w tym 291ha pól uprawnych, 34ha łąk, 11ha szkółek, 95ha lasów, 12ha pastwisk, 7ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków. Około 1926 roku administratorem folwarku został Siegfried Hengstenberg von Borstell (ur.1902r., zm.1948r.), syn Alfreda. W 1937 roku dobra rycerskie górne z folwarkiem dolnym miały powierzchnię 451ha, w tym 280ha pól uprawnych, 40ha łąki, 11ha okólników, 4ha wody, 100ha lasu, 4ha parku, 1ha ogrodu, 11ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków. Funkcję administratora w dalszym ciągu pełnił Siegfried Hengstenberg von Borstell. W 1938 roku odziedziczył on posiadłość. Na folwarku prowadzono hodowlę zarodową bydła wschodniofryzyjskiego, hodowlę koni wschodniofryzjskich, hodowlę i tucz uszlachetnionej świni krajowej. Sprzedawano również hodowane zwierzęta. Posiadano urządzenia do oczyszczania ziarna, które umożliwiały rozwój gospodarki nasiennej. Prowadzono intensywną uprawę okopową. 

Dwór w I połowie XX wieku

Źródło: https://polska-org.pl/7216096,foto.html?idEntity=511645 (dostęp: 2.11.2022r.)

Klasycystyczny dwór wzmiankowany pod koniec XVIII wieku. Zbudowany na planie prostokąta, wysoko podpiwniczony, dwukondygnacyjny, nakryty dachem czterospadowym. Fasada z centralnym pozornym trzyosiowym ryzalitem zwieńczonym trójkątnym naczółkiem. Główne wejście poprzedzone tarasem i ogromnymi schodami. Elewacje w znacznym stopniu zdegradowane, zachowały ślady pierwotnych zdobień i podziałów: fragmenty gzymsów, nadokienników, płycin, część okien w opaskach.

Po 1945 roku na bazie majątku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne. Dwór zmieniono w wielorodzinny budynek mieszkalny. W 1988 roku folwark funkcjonował jako Baza Eksportowa Miechów wchodząca w skład PGR Naratów. U progu likwidacji przedsiębiorstwa stan dworu oceniano jako dobry. W następnych latach zabudowania znalazły się w gestii państwowych agencji. W efekcie z dawnego folwarku pozostała tylko jedna pierzeja, częściowo zdewastowanych budynków gospodarczych, a w większości wysiedlony dwór zmierza w kierunku ruiny. Do rezydencji przylega zaniedbany park, zarośnięty przez podszyt oraz samosiejki.

Miechów położony jest około 10 kilometrów na zachód od Góry. Dojazd DW324 w kierunku Szlichtyngowej do Wronińca, skąd do Miechowa prowadzi lokalna droga. Zespół dworsko-folwarczny (dawny majątek górny) znajduje się w północnej części Miechowa. Dokładna lokalizacja dworu:

51.66047989467902, 16.42063310471337

Damian Dąbrowski,

Listopad 2022r.

Joomla templates by a4joomla