Powiat świdnicki, gmina Marcinowice
(nazwa niemiecka Guhlau, Kreis Schweidnitz)
Zabytki w Goli Świdnickiej
Do rejestru zabytków w Goli Świdnickiej zostały wpisane:
- kościół fil. p.w. św. Marcina, pocz. XVI, XIX/XX, nr rej.: A/1793/1676 z 12.05.1966r.
- dwór (nr 9), 1860, nr rej.: A/4173/1143/WŁ z 25.10.1985r.
Ponadto w ewidencji zabytków uwzględniono m.in zespół dworu z folwarkiem, mur z bramą w zespole dworskim.
Miejscowość wzmiankowano w 1369 roku jako Gole. Wioska wchodziła w skład dóbr klasztoru augustianów na Piasku we Wrocławiu. W 1810 roku majątek w wyniku sekularyzacji przejął pruski skarb państwa. Ponadto w Goli znajdowało się dziedziczne sołectwo. W 1876 roku właścicielem sołectwa był August Laugwitz. W jego rękach posiadłość licząca 115,5ha pozostała przynajmniej do 1894 roku. W 1902 roku w miejscowości wzmiankowano już spadkobierców Laugwitza, w tym wdowę Helene Laugwitz. Około 1909 roku z rąk rodziny Laugwitz dobra nabył kapitan w stanie spoczynku Karl Otto Stephan hrabia von Zedlitz-Trützschler z Chwałowa (ur.1871r., zm.1951r.). W jego posiadaniu dziedziczne sołectwo pozostało przynajmniej do 1937 roku. W tym czasie powierzchnia włości wynosiła 115,8ha.
Gola Świdnicka na przedwojennej widokówce
Źródło: https://polska-org.pl/7478938,foto.html?idEntity=524697 (dostęp: 8.11.2020r.)
Dwór, dawna siedziba dziedzicznych sołtysów z około 1860 roku, powiększony w kolejnych dekadach z częścią gospodarczą. Budynek murowany na planie prostokąta, dwukondygnacyjny, nakryty dachem mansardowym z lukarnami. Elewacje zachowały ślady podziałów ramowych, gzyms między kondygnacjami, gzyms wieńczący, fragmenty pilastrów. Ponadto budynek ozdabiają opaski wokół okien, nad- i podokienniki, kolumnowy portal głównego wejścia.
Gola Świdnicka położona jest około 15 kilometrów na północny-wschód od Świdnicy. Dojazd z miasta drogą krajową nr 35 w kierunku Wrocławia do Szczepanowa i dalej drogą lokalną. Dwór (budynek nr 9) znajduje się we wschodniej części wioski, przy głównej drodze. Lokalizacja: 50°55'04.1"N 16°36'46.7"E
Damian Dąbrowski,
Listopad 2020r.