Koczurki

Powiat trzebnicki, gmina Trzebnica

(nazwa niemiecka: Kotzerke, Kreis Trebnitz)

Zabytki w Koczurkach

Do rejestru zabytków w Koczurkach wpisano kościół parafialny Nawiedzenia NMP (nr rej.: A/3875/1727 z dnia 20.06.1966 r.). Ponadto w ewidencji zabytków znajdują się: plebania, zespół dworski, park, trzy budynki mieszkalne (nr 8, 19 i 21). Sam dwór nie posiada osobnego wpisu nawet do ewidencji zabytków.

Koczurki wzmiankowano w 1652 roku pod nazwą Kotzerka. Wioska wchodziła w skład dóbr biskupów wrocławskich. W opisie wioski z 1785 roku wymieniono m.in. pańską siedzibę oraz folwark. W 1810 roku miała miejsce sekularyzacja dóbr kościelnych w Królestwie Prus. W jej rezultacie również majątek w Koczurkach stał się częścią królewskiej domeny. W dokumencie z 1845 roku wzmiankowano Scholza, dzierżawcę królewskiej domeny w Koczurkach. W wiosce poza wymienionymi wcześniej zabudowaniami znajdował się browar oraz gorzelnia. W kolejnych dekadach włości w Koczurkach wchodziły w skład królewskiej domeny. Zmieniali się jedynie ich dzierżawcy i jednocześnie mieszkańcy dworu. Ostatnim właścicielem dóbr rycerskich Koczurki był wzmiankowany w 1930 i 1937 roku Max Seydel. Należący do niego majątek liczył 234,29 ha, w tym 145 ha pól uprawnych, 74,63 ha łąk, 0,46 ha lasu, 1,08 ha pastwisk, 13,12 ha parku, dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków.

Dwór w Koczurkach został wzniesiony co najmniej w osiemnastym stuleciu. Skromny budynek był przeważnie siedzibą zarządców posiadłości, należącej do dóbr biskupów wrocławskich, a następnie królewskiej domeny. W 1945 roku majątek przejęło państwo polskie. Brak informacji o funkcjonowaniu w wiosce PGR-u. Prawdopodobnie niewielka posiadłość została rozparcelowana między rolników indywidualnych. Dwór zamieniono w wielorodzinny budynek mieszkalny i tę funkcję spełnia do dziś. Obecnie parterowy dwór ma kilku właścicieli. Został częściowo odnowiony. O reprezentacyjnym charakterze budowli świadczy dziś jedynie murowany ganek zwieńczony trójkątnym przyczółkiem.

Koczurki. Czerwiec 2019r.

Więcej informacji w przewodniku Damiana Dąbrowskiego, „Pałace Dolnego Śląska. Powiat trzebnicki. Gminy Trzebnica i Zawonia”, wydanym przez Wydawnictwo Ciekawe Miejsca.

Koczurki położone są około 10 kilometrów na północny wschód od Trzebnicy. Dojazd z miasta powiatowego lokalnymi drogami, m.in. przez Szczytkowice i Komorowo. W północnej części Koczurek, na zachód od kościoła, wokół dziedzińca gospodarczego wznosiły się zabudowania folwarczne. Budynki gospodarcze zostały rozebrane. Do dziś przetrwał dwór (nr 16) zamykający dziedziniec oraz dwa budynki mieszkalne (nr 15 i 17). Na zachód od rezydencji zachował się park. Obecnie zaniedbany, z nieczytelnym układem ścieżek, przypomina las.

Koczurki na zdjęciach Damiana Marcińczaka.