Powiat dzierżoniowski, obecnie część miasta Niemcza

(nazwa niemiecka:  Vogegesang, Kreis Nimptsch, od 1932r. Kreis Reichenbach)

 

Zabytki w Niemczy Miecznikach:

Do rejestru zabytków nie wpisano żadnego obiektu w Miecznikach. W ewidencji zabytków ujęto zespół zabudowy folwarcznej (ul. Folwarczna 16-18).

 

MIECZNIKI, -ik (Vogelgesang), pot. Niemcza Dolna, cz. Niemczy, pow. dzierżoniowski, województwo dolnośląskie: Mechnick 1260 CS VII/2, 89, Metznik 1267 CS VII/2, 154, Metznyc 1316 CS XVIII 13; Vogelgesang 1743 WAPWr l, 60; Vogelgesang, Vogelsang 1783 Z I 50; Vogelgesang (... 1370 Fogelgesang) 1845 K 708; Miecznikowo, Vogelgesang 1896 D 108; Myc 37; Vogelgesang 1941 SOV 385; Mieczniki, Vogelgesang R s.v.; URM (MP 5267); PRL 686; Wyk II 437.

Miejscowość w Schlesisches Güteradressbuch z 1930 roku występuje już jako część Niemczy.

 

Majątek na mapie z I połowy XX wieku

Źródło: http://www.zamki.pl/?dzial=mapa

 

W roku 1581 właścicielem jest Georg von Logau, starszy pan niemający ani dzieci ani braci. W jego rękach Mieczniki są co najmniej od 1561 roku. Ale już w 1587 roku kupuje je Heinrich von Senitz z Radzikowic i Miecznik, starosta niemczańsko-strzeliński. Jego ojciec Caspar von Senitz pozostał nadal w Radzikowicach. W roku 1609 Mieczniki są własnością syna Heinricha Melchiora. Georg von Senitz, ostatni syn Heinricha zafundował w kościele parafialnym w Niemczy duże stalle na chórze organowym z wymalowaną piękną biblijną historią, którą wierni mogli oglądać po raz pierwszy 13 września 1603 roku. W 1632 roku Melchior von Senitz scedował cały swój majątek na córkę Marię, która wyszła za mąż za Friedricha von Kanitz z Urska, automatycznie właściciela Miecznik, Stasina, Wojsławic oraz Starego Miasta Niemczy. Ich córka w 1652 roku sprzedaje Mieczniki za 13 000 talarów i 15 węgierskich florenów Carlowi Heinrichowi von Zierotin z Witostowic, Ołdrzychowic Kłodzkich etc. Wdowa po nim Anna Carolina von Zierotin zd. hrabina von Mannsfeld w 1679 roku sprzedała majątek Hansowi Christophowi von Burgsdorf und Pedelzig z Sulistrowic za 10 000 talarów a ten 19 sierpnia 1699 roku sprzedał go Joachimowi Friedrichowi von Pfeil z Przerzeczyna za 17 600 talarów śląskich. W 1725 roku majątek przeszedł na własność Marie Eleonore von Studnitz zd. von Tschirsky a potem w 1734 roku w ręce Carla Leopolda barona von Kottulinsky – Jeltsch. Następnie w 1739 roku za 24 000 talarów i jeden tzw. „Schlüsselgeld” 100 dukatów kupił go Johann Bonhard z Piasku. Nie wiadomo jak to się stało ale w opracowaniu Zimmermanna z 1783 roku jako właściciel występuje Starosta von Pfeil. Widocznie majątek powrócił z powrotem do tej rodziny. Wówczas w Miecznikach był folwark, młyn wodny a zamieszkiwało go 141 mieszkańców w tym 17 zagrodników.

W poszczególnych tomach Schlesisches Güteradressbuch są następujące zapisy.
W roku 1876 jako właściciel majątku występuje Adam hrabia von Pfeil z Nowin. W 1905 roku właścicielem folwarku jest Adolf Gerber ze Stasina. Powierzchnia całkowita wynosiła 139,5 ha, w tym 114,5 ha to były grunty orne, 17 ha łąki, 1 ha las, 1 ha powierzchni wód oraz 6 ha podwórza i dziedzińce. W 1912 roku właścicielem jest już Max Zirpel a dane folwarku się nie zmieniły. W roku 1921 nadal właścicielem jest Max Zirpel a całkowita powierzchnia wynosiła 139 ha, w tym 103,5 gruntów ornych, 30 ha łąk i nieużytków, 2 ha parku, 1 ha powierzchni wód, 1,5 ha ogrodów oraz 1,5 podwórzy. W 1926 roku właściciel się nie zmienia a całkowita powierzchnia majątku wynosiła 139,5 ha w tym 100 ha gruntów ornych, 35 ha łąk i nieużytków, 2 ha parku, 1 ha powierzchni wód, 1,5 ha ogrodów oraz 1,6 ha podwórzy. W roku 1930 właścicielem nadal jest Max Zirpel a całkowita powierzchnia wynosiła 141 ha w tym 100 ha gruntów ornych, 35 ha łąk i nieużytków, 2 ha parku, 1 ha powierzchni wód, 1,5 ha ogrodów oraz 1,5 ha podwórzy.

 

 

Dwór na drzeworycie z XIX wieku

Źródło: https://dolny-slask.org.pl/5181450,foto.html?idEntity=6517867 (dostęp: 29.11.2017r.)

 

Dwór usytuowany był w bardzo malowniczym miejscu na wyspie omywanej taflą wody, na którą prowadził stary kamienny most a wokół dworu rosły przepiękne olchy i brzozy. W murze brzegowym znajdował się herb Melchiora von Senitz z 1604 roku. Ściany budynku na parterze murowane i wypukłe. Na piętrze drewniane ze wspaniałymi drewnianymi galeriami. Zarówno galerie, jak i obramowania drzwi oraz okien były malowane. W głównym skrzydle dworu nawet drzwi były pomalowane, a wszystko w stylu rokoko. Bardzo interesujące w swojej kolorystyce były szczególnie dwa pokoje, mały i duży w głównym skrzydle budynku. Na zewnątrz piękna i kolorytu dodawały smukłe topole, proste chodniki a także wodotrysk i kamienne figury.

 

Źródło: https://dolny-slask.org.pl/4707358,foto.html?idEntity=6517867 (dostęp: 29.11.2017r.)

 

Pod koniec XIX wieku drewniane piętro zamieniono na murowane przez co budynek zatracił swoje wyjątkowe piękno stając się budowlą bezstylową.

Obecnie z tej budowli nie pozostało nic. Zachował się jedynie zespół XIX wiecznych budynków folwarcznych.

 

 

Most prowadzący do dworu

Źródło: https://dolny-slask.org.pl/5225001,foto.html?idEntity=6517867 (dostęp: 29.11.2017r.)

 

Niemcza położona jest około 14 kilometrów na wschód od Dzierżoniowa. Dobry dojazd do miejscowości zapewnia przebiegająca przez nią droga krajowa nr 8. Zespół folwarczny w Miecznikach znajduje się w północnej części Niemczy, na wschód od wspomnianej trasy DK8.

 

Wiesław Długosz

Listopad 2017r.

Joomla templates by a4joomla