Powiat wrocławski, gmina Sobótka
(nazwa niemiecka: Schwentning, Kreis Breslau)
Miejscowość wzmiankowana po raz pierwszy w 1148 roku. Dobra rycerskie w Świątnikach należały między innymi do rodzin: von Brinnig, von Gellhorn, von Leippe i von Sandretzky. W latach 1734-1809 właścicielami majątku byli przedstawiciele rodu von Zedlitz. Następnie posiadłość odziedziczył hrabia Julius von Zedlitz-Trütschler. W rękach jego potomków dobra pozostały do 1945 roku. Pierwsza renesansowa rezydencja została wzniesiona w Świątnikach pod koniec XVI wieku. W latach 1740-1750 siedziba została powiększona i przekształcona w barokowy pałac. Budynek kolejne przebudowy przechodził w XIX i XX wieku. Po zakończeniu drugiej wojny światowej majątek przejęło państwo polskie. W 1948 roku pałac zaadaptowano na budynek oświatowy. W latach 1970-1981 miał miejsce generalny remont zabytku. Obecnie w pałacu w dalszym ciągu funkcjonuje szkoła podstawowa w Świątnikach. Budynek można zobaczyć z zewnątrz. Niestety jedno ze skrzydeł pałacu, prawdopodobnie będące częścią pierwotnego renesansowego dworu pozostaje w ruinie. Do rezydencji przylega park i zabudowania pofolwarczne.
Zabytki w Świątnikach
Do rejestru zabytków w Świątnikach wpisano zespół pałacowy: kościół filialny p.w. MB Bolesnej (3.07.2006r., nr rej.: A/798), pałac (16.03.1984r., nr rej.: 552/W) i park (27.12.1984r., nr rej.: 572/W); willę, ul. Sanatoryjna 19 (28.11.1997r., nr rej.: 1319/J). W ewidencji zabytków znajdują się jeszcze m.in. cmentarz katolicki, dom rządcy (ul. Parkowa 4), zabudowania pofolwarczne przy ulicy Parkowej: stodoła, spichlerz, stajnia, obora, oficyna mieszkalno-gospodarcza, dawny dom ogrodnika.
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Świątnik jest mało realny, w miejscowości zatrzymują się pojedyncze autobusy PKS relacji Wrocław – Kunów. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Krajków, następnie DK395 w kierunku Wrocławia. W miejscowości Wojkowice z tej trasy najlepiej skręcić w lokalną drogę do Żórawiny. Z Żórawiny podróż należy kontynuować lokalnymi drogami przez Galowice, Wilczków i Pełczyce, do DK8 na wysokości Kobierzyc. W DK8 trzeba skręcić w lewo w stronę Kłodzka. Na wysokości Jordanowa Śląskiego z trasy tej należy zjechać w lokalną drogę prowadzącą do Świątnik. Pałac wraz z parkiem i budynkami gospodarczymi dawnego folwarku znajdują się na północnym krańcu miejscowości. Odległość: z Gliwic w jedną stronę około 185km. Samochód można zaparkować na poboczu drogi prowadzącej do pałacu.
Damian Dąbrowski,
Czerwiec 2013 r.
