Powiat wołowski, gmina Wołów

(nazwa niemiecka Striese, Kreis Wohlau)

 

 

Zabytki w Straży

Do rejestru zabytków nie wpisano żadnego obiektu w Straży. W ewidencji zabytków znajduje się dom mieszkalny (nr 1) oraz zespół dworski (nr 4): dwór, budynek gospodarczy, dwie obory.

 

Miejscowość wzmiankowano w 1414 roku pod nazwą Strezsa. W 1830 roku właścicielem majątku był hrabia von Götzen. W Straży w tym czasie znajdował się folwark. W 1845 roku majątek należał do wdowy Gärtner. W wiosce wzmiankowano pańską siedzibę i folwark. W 1872 roku posiadłość była własnością Sanftleben. Według księgi adresowej z 1894 roku niewielkie włości (102ha, w tym 79ha pól uprawnych, 8ha łąk, 1ha pastwisk, 11ha lasów, 5ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków) były w rękach Kurta Deutricha. W kolejnych latach dobra należały do Hugo Lüdcke i jego spadkobierców. W 1912 roku powierzchnia posiadłości wynosiła 102ha, w tym 70ha pól uprawnych, 13ha łąk, 2ha parku, 13ha lasów, 2ha stawów, 2ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków. W 1937 roku właścicielem dóbr był rolnik Georg Bade. Majątek liczył 96,44ha, w tym 69ha pól uprawnych, 4,5ha łąk, 15,1ha lasów, 0,25ha stawów, 7,59ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków. Po zakończeniu drugiej wojny światowej włości przejęło państwo polskie. Losy rezydencji po 1945 roku nie są znane. Obecnie dwór pełni funkcje mieszkalne. Obiekt jest własnością prywatną, teren ogrodzony.

Rezydencję w Straży prawdopodobnie powstał w pierwszej połowie XIX wieku. Budynek wzmiankowano w 1845 roku. Jest to skromny, parterowy dwór, z częściowo użytkowym poddaszem, nakryty dachem naczółkowym. Budynek wzniesiono na planie prostokąta, murowany, potynkowany. Dłuższe elewacje siedmioosiowe. Fasada z centralnie umieszczonym głównym wejściem poprzedzonym niewielkim gankiem. Na osi elewacji ogrodowej dodatkowe wejście, zaakcentowane niewielkim przyczółkiem. W 2014 roku trwał remont budynku, prowadzono m.in. prace przy wymianie pokrycia dachowego. Fasada (elewacja zachodnia) dworu skierowana była na dziedziniec folwarczny. Wokół niego do dziś przetrwała tylko część zabudowań gospodarczych. Kilka budynków po 1945 roku doprowadzono do ruiny i wyburzono. Od południa i wschodu do rezydencji przylega pozostałość niewielkiego parku i ogrodu. 

Straża położona jest około 14 kilometrów na północny-wschód od Wołowa. Z miasta należy wyjechać DK339 (ul. Rawicka) w kierunku Żmigrodu. Trasa ta prowadzi przez środek Straży. Dawny folwark położony jest na południe od DK339 i tworzy większość zabudowy tej niewielkiej miejscowości. Samochód trzeba pozostawić na poboczu drogi, najlepiej przy zabudowaniach gospodarczych.

 

Damian Dąbrowski,

Sierpień 2016r.

 

 

Joomla templates by a4joomla