Powiat opolski, gmina Dąbrowa
(nazwa niemiecka: Niewodnik, w latach 1936-45 Fischbach, Kreis Falkenberg)
Rys historyczny i stan obecny:
Pierwsza wzmianka o Niewodnikach pojawia się w trzynastym stuleciu. W następnym wieku wioska znajduje się w rękach rodziny von Niewodnik. W kolejnych stuleciach mają miejsce częste zmiany właścicieli, z których poniżej przedstawimy tych najważniejszych. Na początku XV w. wieś należała do rodziny von Haugwitzów, później do księcia opolskiego Jana II, następnie do kasztelana Jeremiego Nawoja. Od połowy XVII wieku Niewodniki przez ponad sto lat były własnością rodu Collonów, prawdopodobnie w tym czasie w wiosce powstał pierwszy dwór. Po Collonach majątek przejęła Maria Anna von Potenschein, a po niej Bernhard von Saurma. Od początku XIX w. posiadłość często zmieniała właścicieli, aż wreszcie w 1870 r. Niewodniki zakupił Julius Wichelhaus. Nowy właściciel dwa lata później wybudował nową rezydencję, która przetrwała do dziś. W rękach rodziny von Wichelhaus majątek pozostał do 1945 roku. Po wojnie pałac otrzymał miejscowy PGR, budynek był wykorzystywany jako dom kultury, ośrodek kolonijny. Niestety niewłaściwe zagospodarowanie pałacu i nieprzeprowadzanie bieżących remontów doprowadziło ten piękny budynek do ruiny. Sytuacja zmieniła się w 1996 r. kiedy pałac od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa kupiła spółka Piastpol. W bardzo krótkim czasie budynek został odrestaurowany i otwarto w nim hotel. Pałac otacza niewielki, zadbany park, całość ogrodzona, jednak po parku można swobodnie pospacerować i obejrzeć z zewnątrz dawną rezydencję, zwiedzanie wnętrz jest ograniczone ze względu na funkcję jaką dziś pałac spełnia. Oficjalna strona hotelu:
Pałac w Niewodnikach został wzniesiony w tzw. stylu francuskim, łączącym w sobie elementy neorenesansu i baroku francuskiego. Budynek murowany z kamienia i cegły. Otynkowany, rozłożony na planie prostokąta, z dwoma wydatnymi skrajnymi ryzalitami sprawiającymi wrażenie bocznych skrzydeł. Pałac dwukondygnacjowy, podpiwniczony, nakryty wysokim dachem mansardowym z lukarnami, zwieńczonym balustradami. Fasada siedmioosiowa z symetrycznie usytuowanym wejściem głównym, osłoniętym trójarkadowym podcieniem. Przy jednej z bocznych elewacji rozległa weranda. Wszystkie elewacje podzielone za pomocą gzymsów i pilastrów. W gustownie odnowionych wnętrzach znajdują się pokoje hotelowe, a na parterze sala konferencyjna i sala bankietowa.
Informacje praktyczne i dojazd:
Do Niewodnik można dotrzeć komunikacją publiczną z przesiadką w Opolu. Do Opola najlepiej dojechać pociągiem z Gliwic. Z Opola do Niewodnik kursuje autobus PKS, tylko w dni robocze, dziesięć kursów w ciągu dnia. Wybierającym podróż własnym samochodem proponuję skorzystać z autostrady A4 do węzła z DK 45, następnie dotrzeć tą drogą do Opola, skąd wyjechać DK 459 prowadzącą przez Niewodniki do Skorogoszczy. W jedną stronę około 95 km. Na miejscu można zostawić samochód na obszernym parkingu przygotowanym niedaleko od pałacu.
Damian Dąbrowski,
Sierpień 2009 r.